Theo GS. Đặng Hùng Võ, trước tiên, phải khẳng định quy định cho người nước ngoài mua nhà là một bước đột phá mạnh mẽ trong chính sách pháp luật và phù hợp với xu hướng hội nhập quốc tế. Thực tế, chúng ta đã từng đắn đo trong việc quyết định có nên cho người nước ngoài được sở hữu nhà ở Việt Nam hay không. Mãi đến năm 2008, Quốc hội mới triển khai thí điểm cho người nước ngoài được mua chung cư tại Việt Nam. 

Trong vòng 6 năm (2008-2014) chúng ta đã thay đổi quan điểm một cách rõ ràng. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài được xem như là người Việt Nam trong việc mua nhà ở biệt thự, nhà ở liền kề hay nhà chung cư. Còn người nước ngoài chỉ cần có visa vào Việt Nam 3 tháng sẽ được mua nhà. Đồng thời, cũng giải quyết cặn kẽ việc vợ chồng là người Việt Nam sẽ được coi như công dân Việt Nam - ông Võ phân tích.

Tất nhiên, bên cạnh sự cởi mở về chính sách thì cũng cần đi kèm các quy định cụ thể để xử lý và quản lý cư dân nước ngoài nhằm ngăn chặn những vấn đề tiêu cực có thể xảy ra. Cá nhân tôi đánh giá sự “cởi mở có điều kiện” này là hợp lý.

Nhiều người băn khoăn về quy định số lượng tối đa căn hộ, nhà ở mà người nước ngoài được phép sở hữu (không quá 30% số lượng căn hộ trong một chung cư hoặc không quá 250 căn nhà trên khu vực có số dân tương đương đơn vị hành chính cấp phường). Về vấn đề này tôi tin trong Nghị định của Chính phủ sẽ có hướng dẫn cụ thể. Trong Luật chỉ đề ra những tiêu chí mang tính định tính chứ không phải tiêu chí định lượng. Vì vậy, Nghị định của Chính phủ chắc chắn bao gồm tiêu chí định lượng. Dĩ nhiên, về mặt cơ chế, theo tôi trách nhiệm thuộc về UBND địa phường. Cũng như vậy, trong một chung cư thì ban quản lý chung cư sẽ nhận trách nhiệm. Nhìn chung, hệ thống hành chính hoặc hệ thống tự quản của từng nơi phải có trách nhiệm theo quy định của Nghị định thông báo những con số chi tiết để người nước ngoài nắm được thông tin.

Còn theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM (HoREA), việc mở rộng điều kiện cho cá nhân nước ngoài được mua nhà ở chính là hoạt động xuất khẩu tại chỗ, làm gia tăng tổng tài sản quốc gia, tạo điều kiện phát triển các ngành nghề và tạo việc làm cho người lao động, tăng tổng cầu cho thị trường bất động sản và không ảnh hưởng tiêu cực đến phân khúc thị trường nhà ở dành cho người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp trong nước.

Giải thích thêm về chuyện có hay không thị trường sẽ có nhiều biến động khi “thả cửa” cho người nước ngoài mua nhà, đặc biệt là chuyện dự án sẽ bị thâu tóm nhiều, ông Lê Hoàng Châu cho biết: “Luật Nhà ở đã có những quy định chặt chẽ về vấn đề này, nhất là ở việc người nước ngoài được mua bao nhiêu nhà, bao nhiêu đất, diện tích bao nhiêu và tại những vùng hay khu vực nào. Đó là điều chúng ta không lo, mà phải thấy rằng đây là một động lực mạnh mẽ để thị trường phát triển đa dạng”.

Tuy nhiên, ở một giác độ khác, ông Nguyễn Chí Thanh, Tổng giám đốc Công ty Địa ốc Hoàng Anh Sài Gòn, thì cho rằng chúng ta khoan hãy nói về việc hai bộ luật liên quan đến BĐS sắp có hiệu lực sẽ tạo đà mạnh cho thị trường phát triển. Khi nói đến luật thì chúng ta cần nhiều thời gian để chờ các quy định, văn bản dưới luật ra đời. Các cơ quan quản lý cũng cần có thời gian để lắng nghe ý kiến từ các chuyên gia đầu ngành, tín hiệu từ thị trường để có được những chính sách phù hợp.

Chẳng hạn như, Luật Nhà ở là Việt Nam đã cho phép người nước ngoài được sở hữu nhà dài hạn. Điều này có thể sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng thị phần. Tuy nhiên, Việt kiều hay người nước ngoài hiện vẫn còn tâm lý chờ đợi là chính vì chưa rõ các quy định hướng dẫn thi hành các Luật trên như thế nào.

Chung quan điểm trên, ông Phùng Chu Cường, Tổng Giám đốc Công ty Địa Ốc Phú Long, nhận định chúng ta cũng phải nhìn nhận rằng những chính sách này cần sớm chi tiết, cụ thể hơn khi đi vào thực tiễn cuộc sống, hoạt động của doanh nghiệp nhiều hơn nữa. Ví như, Luật hiện thời cho phép người nước ngoài được sở hữu nhà ở dài hạn tại Việt Nam, nhưng việc họ có được quyền thế chấp tài sản này cho các ngân hàng nước ngoài được không vẫn còn đang đặt nhiều câu hỏi.

“Bên cạnh đó, các ngân hàng trong nước có đủ cơ sở pháp lý để cho người nước ngoài vay tiền mua nhà hay không? Rồi liệu đối tượng này có được tham gia vay vốn từ các gói tín dụng hỗ trợ thị trường hiện tại không? Vẫn còn nhiều vấn đề xem xét lại”, ông Cường nói.

Cũng theo ông Cường, hệ thống luật chúng ta đã có rồi nhưng vẫn chưa áp dụng được vì vẫn phải đợi chờ các văn bản hướng dẫn dưới luật. Không dừng lại đấy, khi các văn bản mới này có hiệu lực thi hành sẽ có những phát sinh mà chúng ta không lường trước được. Thị trường BĐS còn phụ thuộc nhiều vào các yếu tố khác như nền kinh tế vĩ mô, môi trường đầu tư để tạo sức hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Mai Hoa - (Tổng hợp theo HẢI QUAN, Vietnamnet)