Thị trường giảm sút, HoREA kiến nghị gỡ vướng cho 30 dự án 'mắc kẹt' tại TP HCM

Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và Thường trực UBND TP Hồ Chí Minh, kiến nghị sớm xem xét giải quyết một số vướng mắc, ách tắc đối với các dự án nhà ở thương mại để khai thông thị trường bất động sản.

Nguồn cung dự án mới khan hiếm, thị trường sụt giảm

Theo đó, HoREA đánh giá, về tổng thể, thị trường bất động sản thành phố 7 tháng đầu năm 2019 đã bị sụt giảm mạnh, tác động đến nhiều lĩnh vực của nền kinh tế, nhiều doanh nghiệp BĐS gặp khó khăn, thậm chí có doanh nghiệp đứng trước nguy cơ phá sản.

Thị trường khó khăn cũng khiến phần lớn người dân thành phố là người có thu nhập trung bình, người có thu nhập thấp đô thị, người nhập cư ngày càng khó mua nhà, khó thuê nhà ảnh hưởng đến an sinh xã hội.

Quy mô thị trường bất động sản thành phố giảm sút, nguồn cung dự án và nguồn cung sản phẩm nhà ở, nhất là loại căn hộ nhà ở thương mại có giá vừa túi tiền, căn hộ nhà ở xã hội sụt giảm.

Theo thống kê của HoREA, trong 6 tháng đầu năm 2019, chỉ có 3 dự án nhà ở thương mại (mới) được Sở Xây dựng đề xuất Ủy ban nhân dân thành phố công nhận chủ đầu tư với quy mô diện tích chỉ có 2ha233 và 924 căn hộ, giảm 16 dự án (giảm 84,2%) so với cùng kỳ năm 2018.

Thị trường giảm sút, HoREA kiến nghị gỡ vướng cho 30 dự án 'mắc kẹt' tại TP HCM - Ảnh 1
Nguồn cung dự án mới khan hiếm, thị trường sụt giảm.

Sở Xây dựng cũng chỉ đề xuất chấp thuận đầu tư 10 dự án nhà ở thương mại (mới), giảm 46 dự án (giảm 82,2%) so với cùng kỳ năm 2018. Trong 6 tháng, chỉ có 24 dự án đủ điều kiện bán nhà hình thành trong tương lai, với tổng số 7.313 căn hộ, giảm 10 dự án (giảm 29,4%), giảm 2.336 căn (giảm 24,2%) so với cùng kỳ năm 2018.

Trong đó, phân khúc căn hộ cao cấp giảm đến 43,8% (2.227 căn so với 3.965 căn cùng kỳ năm 2018); căn hộ bình dân giảm 34,7% (1.249 căn so với 1.914 căn cùng kỳ năm 2018). Điều đáng quan tâm là quý 2/2019, không có dự án nhà ở bình dân, vừa túi tiền đưa ra thị trường.

Theo HoREA, sự sụt giảm của thị trường bất động sản trong hơn 2 năm qua tác động tiêu cực đến nguồn thu ngân sách thành phố hiện nay và có thể cả trong thời gian tới do sự chậm trễ của quá trình thực hiện dự án.

Về nguồn tín dụng BĐS, HoREA cho biết, sáu tháng đầu năm 2019, nguồn vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào 26 dự án bất động sản của thành phố, với vốn đăng ký 225,9 triệu USD, chiếm 42,7% tổng vốn FDI.

HoREA cho rằng, mặc dù nguồn vốn FDI đầu tư vào bất động sản đứng vị trí thứ nhất, nhưng chỉ có tính nhất thời chưa đến mức phải quan ngại vì số vốn đăng ký chưa phải quá lớn và nhiều năm qua lĩnh vực bất động sản thường đứng thứ 3 hoặc thứ 2 trong thu hút nguồn vốn FDI.

Tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn thành phố đạt 2,15 triệu tỷ đồng trong sáu tháng đầu năm 2019. Trong đó, dư nợ tín dụng của các ngân hàng thương mại đạt 1,12 triệu tỷ đồng, chiếm 52,18% tổng dư nợ, tăng 7,5% so với cuối năm 2018 (cao hơn mức tăng 7,1% của cả nước); tín dụng bất động sản tăng thấp hơn, chỉ tăng 6,7% và chiếm khoảng 10,82% tổng dư nợ tín dụng.

Điều này phù hợp với chủ trương của Ngân hàng Nhà nước đang thực hiện lộ trình hạn chế dần tín dụng vào thị trường bất động sản, dẫn đến các doanh nghiệp bất động sản, nhà đầu tư và cả người mua nhà đều khó tiếp cận vốn tín dụng hơn trước đây.

Để tìm kiếm các nguồn vốn thay thế dần nguồn vốn tín dụng ngân hàng, ngoài việc mở rộng hợp tác với doanh nghiệp nước ngoài (vốn FDI), hoặc tìm kiếm nguồn vốn trên sàn chứng khoán, doanh nghiệp bất động sản đang lựa chọn giải pháp phát hành trái phiếu doanh nghiệp để bổ sung vốn.

Nguyên nhân khiến thị trường giảm sút

HoREA đã chỉ ra những vướng mắc khiến các dự án nhà ở thương mại ách tắc, chậm triển khai do những điểm nghẽn về cơ chế, chính sách.

Cụ thể, hiện nhiều doanh nghiệp bất động sản đang gặp rủi ro do chủ đầu tư đã bỏ chi phí rất lớn để bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án nhưng không thể hoàn thành thủ tục pháp lý hoặc không thể triển khai mà lỗi trong một số trường hợp không phải do chủ đầu tư.

Thị trường giảm sút, HoREA kiến nghị gỡ vướng cho 30 dự án 'mắc kẹt' tại TP HCM - Ảnh 2
TP HCM còn 30 dự án trong diện kiểm tra, rà soát.

Bên cạnh đó, dự án bị chậm tính tiền sử dụng đất bởi quy trình, thủ tục hành chính phức tạp, kéo dài, thường mất khoảng 1-3 năm. Hiện việc áp dụng các phương pháp tính tiền sử dụng đất cụ thể chưa hợp lý.

Kết quả tính tiền sử dụng đất dự án phổ biến chỉ bằng khoảng 75-80% chi phí giải phóng mặt bằng. Điều này khiến chủ đầu tư dự án nhà ở gần như phải "mua lại" quyền sử dụng đất lần thứ hai do mức khấu trừ chi phí giải phóng mặt bằng quá thấp so với chi phí thực tế đã bỏ ra.

Ngoài ra, TP.HCM có hơn 150 dự án thuộc diện rà soát cơ sở pháp lý. Hiện đã cho phép 124 dự án được vận hành trở lại bình thường kể từ tháng 3/2019, nhưng vẫn còn hơn 30 dự án tiếp tục rà soát.

HoREA cho biết, các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền rà soát về pháp lý các dự án là rất cần thiết, để các chủ đầu tư chấn chỉnh lại hoạt động đầu tư, kinh doanh và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước, không để thất thoát nguồn thu ngân sách Nhà nước. Nhưng quá trình rà soát, thanh tra cũng đã tác động đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các chủ đầu tư, người mua nhà, nhà đầu tư thứ cấp và cả môi trường kinh doanh.

Vì vậy, Hiệp hội đề xuất, các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sớm có kết luận đối với các dự án thuộc diện rà soát, thanh tra, để các chủ đầu tư chấp hành, trước hết là thực hiện các nghĩa vụ tài chính bổ sung với Nhà nước (nếu có) và được tiếp tục triển khai thực hiện dự án, giúp bổ sung nguồn cung cho thị trường bất động sản, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho các tầng lớp nhân dân.

Về ách tắc thủ tục phê duyệt quy hoạch chi tiết dự án nhà ở thương mại, HoREA đề nghị UBND TP HCM chỉ đạo Sở Quy hoạch Kiến trúc thụ lý, giải quyết hồ sơ đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 do “nhà đầu tư” dự án đề xuất, sau khi đã có Quyết định chủ trương đầu tư của UBND thành phố, để chủ đầu tư có cơ sở thực hiện thủ tục công nhận chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại và các thủ tục về quyền sử dụng đất dự án.

Về thủ tục công nhận chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại không có 100% đất ở, Hiệp hội đề xuất, Bộ Xây dựng thống nhất với đề nghị của UBND TP HCM theo hướng: Nếu đã được xác định là đất ở trong đồ án quy hoạch được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt hoặc đã có văn bản của cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất để triển khai dự án xây dựng nhà ở hoặc đã được ghi trong quyết định thu hồi đất khi thực hiện giải phóng mặt bằng là để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thì diện tích đất đó được coi là đất ở.

Hải Lan

KinhDoanhNet

Cùng Chuyên Mục