Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) vừa được Quốc hội khóa XIII thông qua tại Kỳ họp thứ Tám, ngày 25/11/2015 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/7/2015. Giới đầu tư và cộng đồng doanh nghiệp đang nóng lòng chờ đợi sắc Luật này sẽ có tác động mạnh mẽ, tiếp tục tháo gỡ những nút thắt của thị trường BĐS nhằm thúc đẩy thị trường này hồi phục và phát triển.

Theo đó, những đánh giá tích cực của các doanh nghiệp nghiêng về những cải thiện của hệ thống khuôn khổ luật pháp, chính sách dành cho thị trường BĐS. Đó là Quốc hội đã thông qua hai dự luật quan trọng là Luật Kinh doanh BĐS sửa đổi, Luật Nhà ở sửa đổi góp phần giải quyết những bất bình đẳng lâu nay giữa tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.

Đồng thời, nếu như theo Luật Kinh doanh BĐS hiện hành quy định việc bán, cho thuê nhà đất phải thông qua sàn giao dịch thì Dự thảo Luật Sửa đổi lấy ý kiến về việc sẽ không bắt buộc cá nhân, tổ chức kinh doanh bất động sản khi bán, cho thuê nhà, công trình xây dựng phải thông qua sàn giao dịch. Nhiều ý kiến cho rằng, trong thời điểm kinh tế và giao dịch khó khăn như hiện nay, việc giao dịch qua sàn sẽ phát sinh thêm thủ tục, chi phí không nhỏ và còn gây lãng phí thời gian cho các bên. Do đó, việc bỏ quy định bắt buộc giao dịch qua sàn được coi là hợp lý trong tình hình thực tế.

Tuy nhiên, cuối tuần vừa qua, khi trao đổi với báo chí, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bô%3ḅ Xây dựng) Vũ Văn Phấn đã cho biết, Bô%3ḅ Xây dựng tới nay mới trình lên Chính phủ được 3/5 dự thảo Nghị định hướng dẫn thực hiện hai sắc luâ%3ḅt này. Hiê%3ḅn tại, những dự thảo Nghị định đó vẫn đang được gửi lấy ý kiến các bô%3ḅ, ngành. Vì thế, Thủ tướng Chính phủ chưa thể tiến hành ký ban hành.

Chúng ta có thể thông cảm với những nhà soạn thảo rằng, đây là lĩnh vực tác động tới tất cả các thành phần trong xã hội lại có nhiều vấn đề nhạy cảm, phức tạp nên cần thận trọng. Nhưng cũng không thể nén được tiếng thở dài đáng tiếc. Bởi vì, dường như thị trường đã hội tụ khá đầy đủ điều kiện, chỉ chờ “gió Đông” là các chính sách mới được ban hành để thổi bùng lên sức sống mới.

Nhiều chuyên gia cho rằng, các quy định trên đã rất rõ ràng và chỉ cần Nghị định chính thức có hiê%3ḅu lực là áp dụng được ngay. Nhưng với sự châ%3ḅm nêu trên, theo nhiều chủ đầu tư, chúng ta có thể vuô%3ḅt mất cơ hô%3ḅi thu hút đầu tư từ dòng vốn ngoại. Có nhà đầu tư đã nhanh nhạy bằng hình thức cho đối tượng khách hàng là người nước ngoài đăng ký giữ chỗ để khi Nghị định có hiệu lực sẽ được ưu tiên mua nhà.

Tuy nhiên, đó chỉ là giải pháp tình thế, quan trọng hơn là sự chậm trễ đó rất có thể khiến người nước ngoài sẽ có một cái nhìn khác về môi trường kinh doanh ở Việt Nam.

Bên cạnh đó, trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh BĐS, việc cho phép người nước ngoài được kinh doanh BĐS ở Việt Nam là một quy định rất mới, được đánh giá là cởi mở. Tuy nhiên, tại dự thảo Nghị định không có một chữ nào nói tới đối tượng này. Giải thích việc này, theo ông Phấn, Luật Kinh doanh BĐS 2014 đã cho phép cả cá nhân và tổ chức trong và ngoài nước được tham gia vào lĩnh vực kinh doanh BĐS.

Đặc biệt, riêng đối với cá nhân, tổ chức nước ngoài kinh doanh BĐS bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp. Pháp luật quy định, loại hình doanh nghiệp này áp dụng chung cho cả trong nước và ngoài nước với vốn pháp định không nhỏ hơn 20 tỷ đồng và cần phải có đủ năng lực về tài chính để triển khai dự án.

Dự thảo quy định là vậy nhưng nhiều nhà đầu tư nước ngoài vẫn phải chờ tới khi Nghị định được ban hành thì mới có thể thành lâ%3ḅp doanh nghiệp để hoạt đô%3ḅng. Trao đổi với phóng viên, nhiều nhà đầu tư nước ngoài đang tỏ ra sốt ruô%3ḅt bởi sự châ%3ḅm trễ này vì có thể cơ hô%3ḅi từ thị trường BĐS sẽ dần trôi qua.

Tuy nhiên, ông Phấn cũng “bâ%3ḅt mí” rằng, một giải pháp tình thế là sẽ đề nghị Chính phủ giao cho Bô%3ḅ Xây dựng ban hành văn bản tạm thời hướng dẫn thực hiện Luâ%3ḅt để áp dụng trong thời gian đợi Nghị định hướng dẫn được ban hành. Rõ ràng đây chính là giải pháp tình thế nhưng dẫu như vậy cũng còn hơn không. Chúng ta hy vọng, những hướng dẫn này đừng khác quá xa quy định của Nghị định chính thức sau đó để doanh nghiệp không phải... bắt đầu lại.

Mai Hoa - (Tổng hợp theo Đầu tư chứng khoán, VOV)