Ngày 06/6/2019 Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa đã ra Quyết định số 519/PC01 về việc tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự đối với vụ án Vi phạm quy về khai thác tài nguyên xảy ra tại xã Phước Đồng, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa theo Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 55/PC01 ngày 9/10/2018 của Cơ quan CSĐT này.

Trong suốt quá trình điều tra, để có căn cứ làm rõ thêm hành vi phạm tội của các bị can Cơ quan CSĐT đã ra các Quyết định trưng cầu giám định đối với các tổ chức và giám định viên thực hiện các yêu cầu giám định xác định: Về lợi nhuận; về khối lượng thuốc nổ; về khối lượng khoáng sản đã bị khai thác ngoài khu mỏ Hòn Thị… và đã có kết luận giám định.

Tuy nhiên cho đến thời điểm ngày 9/6/2019 là thời điểm cuối của Quyết định gia hạn thời hạn điều tra vụ án hình sự (lần thứ hai) của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa nhưng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa lại chưa có bản kết luận điều tra vụ án hình sự mà lại ra Quyết định tạm đình chỉ vụ án (?!).

Bộ KH&ĐT thành lập Tổ công tác liên ngành kiểm tra toàn bộ quá trình xử lý, giải quyết vụ việc liên quan đến Công ty Hòn Thị

15h00 ngày 18/6/2019, UBND tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức cuộc họp nghe Tổ công tác liên ngành (do Bộ Kế hoạch và Đầu tư thành lập) công bố Quyết định kiểm tra việc xử lý, giải quyết vụ việc liên quan đến Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị tại tỉnh Khánh Hòa.

Tham dự cuộc họp có đại diện Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hòa; Lãnh đạo các Sở, ban, ngành có liên quan đến quá trình xử lý vụ việc liên quan đến Công ty Hòn Thị; Đại diện Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị; Tổ công tác liên ngành.

Theo thông tin phóng viên thu thập được thì sau khi Công bố quyết định kiểm tra, Tổ công tác liên ngành nhận hồ sơ, tài liệu và tiến hành kiểm tra trong 5 ngày với một số nhiệm vụ như: Kiểm tra, đánh giá công tác quản lý Nhà nước của UBND tỉnh Khánh Hòa và Sở TN và MT trong việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, khai thác khoáng sản (bao gồm cả việc tận thu đất đá do hạ cốt nền) tại Dự án Khu đô thị Hòn Thị; Kiểm tra, đánh giá công tác quản lý Nhà nước của UBND tỉnh Khánh Hòa và Sở Xây dựng trong việc quyết định hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư, thu hồi tư cách chủ đầu tư Khu đô thị Hòn Thị; Kiểm tra, đánh giá việc chấp hành pháp luật của Công ty Hòn Thị trong việc thực hiện các thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, triển khai thực hiên dự án Khu đô thị Hòn Thị; Kiểm tra, đánh giá việc chấp hành pháp luật của Công ty Hòn Thị trong việc quản lý, sử dụng đất, khai thác khoáng sản…

Lập báo cáo kết quả kiểm tra những nội dung như: Đánh giá tính pháp lý, tính phù hợp với các văn bản khác của các văn bản về lính vực tài nguyên, môi trường do UBND tỉnh và các sở, ngành tỉnh Khánh Hòa như các quyết định, công văn của UBND tỉnh và Sở TN&MT, Sở Xây dựng ban hành liên quan đến Công ty Hòn Thị; Đánh giá căn cứ pháp lý, thực tế của những kiến nghị, khiếu nại của Công y Hòn Thị về các lĩnh vực tài nguyên, môi trường, xây dựng nhà ở, khu đô thị; Kiến nghị biện pháp xử lý dứt điểm các kiến nghị, khiếu nại của Công y Hòn Thị trong các lĩnh vực tài nguyên, môi trường, xây dựng nhà ở, khu đô thị…

Ngày 19/6/2019 Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã có văn bản gửi Tổng Giám đốc Công ty Hòn Thị về nội dung khiếu nại Quyết định khởi tố vụ án hình sự và các quyết định khởi tố bị can của Cơ quan CSĐT Công an Khánh Hòa

Như đã đăng loạt bài về việc của Công ty Hòn Thị với những diễn biến khá phức tạp mà nguyên nhân được cho là từ sự hướng dẫn các thủ tục hành chính từ các Sở, ngành của tỉnh, sự việc mà đáng ra không đến mức phải “hình sự hóa” (theo lời của Giám đốc Sở TN và MT tỉnh nói với PV). Công ty này đã nhiều lần gửi đơn kiến nghị, đơn khiếu nại, đơn kêu cứu gửi khắp nơi với hy vọng nhận được sự bảo vệ.

Cả 3 Đại sứ quán có liên quan đến doanh nghiệp này, Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cùng các cơ quan Trung ương như Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, Ban Dân nguyện, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường... đã gửi văn bản đến UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu xem xét và làm rõ những kiến nghị của doanh nghiệp đồng thời báo cáo kết quả tới các cơ quan nêu trên nhưng đến nay sự việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Gần đây nhất là vào sáng ngày 19/6/2019, ông Ole - Tổng giám đốc Công ty Hòn Thị nhận được Văn bản số 407/VKS-P12 của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa, nội dung văn bản này nêu: “Ngày 10/6/2019, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa nhận được đơn của ông (do Ban Dân nguyện - Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển đến).

Nội dung đơn: Khiếu nại Quyết định khởi tố vụ án hình sự và các quyết định khởi tố bị can của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa đối với những người đại diện theo pháp luật và cán bộ quản lý của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị về hành vi: “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”. Đối với nội dung khiếu nại, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa nhận thấy: Đơn của ông do Ban Dân nguyên - Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển đến trùng vớ nội dung đơn VKSND tỉnh nhận ngày 30/10/2018. Ngày 12/11/2018 Viện Kiểm sát đã ban hành Quyết định số 268/QĐ-VKSKH-P12…”.

Trở lại việc ngày 30/10/2018, khi biết mình bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa khởi tố hình sự về hành vi khai thác tài nguyên trái phép. Ông Bollingtolf Ole – Tổng Giám đốc và bà Nguyễn Thị Thủy – Giám đốc Công ty Hòn Thị đã gửi Đơn Khiếu nại đến Viện KSND tỉnh Khánh Hòa để khiếu nại các Quyết định khởi tố vụ án hình sự và các quyết định khởi tố bị can số 86/PC01, 87/PC01 và 89/PC01 ngày 09/10/2018 của Cơ quan CSĐT.

Ngày 12/11/2018, VKSND tỉnh Khánh Hòa ban hành Quyết định số 268/QĐ-VKSKH-P12 về việc giải quyết khiếu nại nêu trên. Tuy nhiên nếu xét toàn nội dung Quyết định này sẽ thấy nổi cộm lên một vấn đề như sau: Thứ nhất là: Theo Quyết định số 268, VKSND tỉnh dẫn lại lý do UBND tỉnh yêu cầu Công ty Hòn Thị chấm dứt tình trạng khai thác khoáng sản tại mỏ đá Hòn Thị trước thời hạn được cấp phép vì khu vực này đã được quy hoạch thành các khu đô thị, dân cư… Tuy nhiên trên thực tế, tại bản đồ quy hoạch xây dựng xã Phước Đồng đã được phê duyệt chưa hề hiện hữu Khu đô thị Hòn Thị. Việc này đã được Phó Chủ tịch UBND xã Phước Đồng khẳng định với phóng viên trong buổi trao đổi thông tin ngày 21/03/2019 (?).

Thứ hai là: Việc Công ty Hòn Thị trả lại Giấy phép khai thác khoáng sản theo sự hướng dẫn của Sở chuyên ngành nhằm vô hiệu hóa Hợp đồng thuê đất trước thời hạn của Công ty này trong khi Giấy chứng nhận QSD đất hợp pháp còn thời hạn sử dụng (tính ở thời điểm Hợp đồng thuê đất bị vô hiệu hóa) lại chưa hề được cơ quan chức năng tiến hành thu hồi theo Luật đất đai cũng không được VKSND tỉnh này nhắc đến (?).

Thứ ba là: liên quan đến việc tận thu đất, đá trong thi công hạ cốt nền Khu đô thị Hòn Thị. VKSND tỉnh nêu dẫn chứng cho rằng Công ty này đã không thực hiện theo hướng dẫn của Sở chuyên ngành và Luật Khoáng sản. Tại dòng 45, tờ số 4 Quyết định 268 có nêu: “sản phẩm khai thác chỉ được sử dụng cho xây dựng công trình đó. Tuy nhiên thì toàn bộ sản phẩm đá do Công ty Hòn Thị khai thác trong dự án Khu đô thị Hòn Thị đều sử dụng cho việc kinh doanh xuất bán ra bên ngoài”. Nhưng trên thực tế thì tại Văn bản số 8170//UBND-XDNĐ ngày 23/12/2014 do UBND tỉnh ban hành có cho phép Công ty này thi công hạ cốt nền và được phép kinh doanh khối lượng đất, đá tận thu được (?).

Thứ tư là: VKSND tỉnh cho rằng Công văn số 8170/UBND-XDNĐ của UBND tỉnh Khánh Hòa không phải là Giấy phép khai thác khoáng sản, mà là ý kiến, chủ trương của UBND tỉnh dẫn đến việc Công ty Hòn Thị coi đó là Giấy phép để mặc nhiên khai thác tận thu.

Tuy nhiên, từ chủ trương này (theo quan điểm của VKSND tỉnh), UBND tỉnh còn tiếp tục ban hành nhiều văn bản có tính chất quyết định như: Quyết định số 2877/QĐ-UBND ngày 26/09/2016 về việc cho phép Công ty Hòn Thị được gia hạn sử dụng đất để thi công hạ cốt nền Khu đô thị Hòn Thị.

Quyết định này còn chỉ đạo Sở TN & MT phải có trách nhiệm thông báo cho người sử dụng đất nộp tiền thuê đất, phí và lệ phí, đồng thời Sở chuyên trách này phải ký hợp đồng thuê đất bổ sung theo nội dung Quyết định này; Quyết định phê duyệt tiền cấp quyền khai thác khoáng sản tận thu… Các Quyết định này đều là minh chứng cho việc sử dụng đất và khai thác tận thu của Công ty Hòn Thị là có cơ sở.

Thiết nghĩ: Những giấy tờ, thủ tục chưa được hoàn thiện thì còn phải xem xét đến cả trách nhiệm của những Sở, ngành có liên quan, xem xét đến việc hướng dẫn có thực tế hay không để làm cơ sở kết luận hành vi của doanh nghiệp là có tội hay không có tội?

Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật thông tin.

Hiền Anh và nhóm PVĐT