Như đã đề cập đến sự góp mặt hỗ trợ của Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị (gọi tắt là Công ty Hòn Thị), khi Công ty này có dấu hiệu bị xâm hại đến uy tín, làm tổn thất nặng nề về tài chính. Sau khi nghiên cứu kỹ Đơn kêu cứu của Chủ đầu tư đến từ Ai – Len, Hiệp hội đã có văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa để nêu lên quan điểm của mình trước những bất cập xảy đến với Công ty Hòn Thị mà nguyên nhân được cho là từ phía chính quyền tỉnh Khánh Hòa (?!).

Tuy nhiên UBND tỉnh Khánh Hòa đã bác bỏ những chứng lý biện minh được đề cập đến trong văn bản của Hiệp hội và phản hồi lại cơ quan này một văn bản có nội dung thiếu chính xác.

Nên đi vào bản chất của vấn đề để giải quyết sự việc

Ngày 10/07/2019, sau sự hỗ trợ bất thành từ phia Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE), phóng viên báo đã có buổi trao đổi với ông Nguyễn Văn Toàn - Phó Chủ tịch Hiệp hội về những vấn đề xoay quanh sự việc của Công ty Hòn Thị (là một trong những thành viên của Hiệp hội).

Thông qua chia sẻ với ông Toàn, được biết một trong những chức năng của VAFIE đó là “cầu nối giữa cơ quan quản lý Nhà nước với các Doanh nghiệp có yếu tố đầu tư nước ngoài nói chung và thành viên Hiệp hội nói riêng; bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hội viên và đặc biệt có trách nhiệm đóng góp trong việc cải thiện môi trường đầu tư vào Việt Nam ngày càng tốt hơn, nhằm thu hút đầu tư nước ngoài, góp phần xây dựng đất nước hội nhâp và phát triển. Chính vì thế mà VAFIE luôn quan tâm đến những vướng mắc của doanh nghiệp thành viên. Cho nên khi nhận được Đơn kêu cứu của Công ty Hòn Thị, Chủ tịch VAFIE đã tổ chức họp bàn, đánh giá sự việc để đưa ra những quan điểm chính thức của VAFIE thông qua văn bản gửi đến UBND tỉnh Khánh Hòa”.

Với tinh thần khách quan, ông Toàn cũng ghi nhận hướng giải quyết tích cực của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Khánh Hòa khi đưa ra Quyết định Tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự đối với các cá nhân là lãnh đạo Công ty Hòn thị về hành vi “vi phạm về khai thác khoáng sản”.

Theo quan điểm của mình, ông Toàn nhận thấy phía Chủ đầu tư nước ngoài của Công ty Hòn Thị yêu cầu phía Việt Nam trả lại dự án Khu đô thị Hòn Thị cho họ để họ tiếp tục được thực hiện quyền đầu tư xây dựng và kinh doanh của mình. Vì họ (Chủ đầu tư nước ngoài của Công ty Hòn Thị - PV) cho rằng, họ đã không có lỗi lớn như đánh giá của các cấp có thẩm quyền tỉnh Khánh Hòa đưa ra.

Chính vì vậy mà trước khi bình luận về những văn bản hành chính do UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành đối với Công ty Hòn Thị, ông Toàn đã nhấn mạnh: “Để giải quyết những vướng mắc liên quan đến sự việc của Công ty Hòn Thị, về nguyên tắc chúng ta phải giải quyết sự việc trên tinh thần tuân thủ tất cả các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành. Kế đến là phải tuân thủ những cam kết mà Việt Nam đã ký với các thành viên của Liên minh Châu Âu (EU). Vì thế cho nên muốn giải quyết kiểu gì cũng không được làm phương hại đến quan hệ giữa Việt Nam với EU”.

Ông Toàn giải thích thêm: “Trong lịch sử, năm 2005 cùng lúc với việc Việt Nam đặt quan hệ bình thường hóa với Hoa Kỳ, Chính phủ Việt Nam đã có một chương trình (được coi là hành động của Chính phủ Việt Nam) nhằm phát triển quan hệ Việt Nam - EU và từ đó đến nay thì quan hệ giữa Việt Nam - EU đã phát triển rất tốt”.

Nói như vậy để khẳng định thêm rằng, Chính phủ ta luôn cố gắng nỗ lực để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và EU, vì vậy không thể để một việc rất nhỏ như sự việc của Công ty Hòn Thị mà làm ảnh hưởng đến mối quan hệ tốt đẹp này.

Từ quan điểm trên, ông Toàn cho rằng: “Nên đi thẳng vào bản chất của vấn đề để giải quyết. Phải nhìn nhận khách quan như việc Công ty Hòn Thị trong hoạt động kinh doanh của mình tại tỉnh Khánh Hòa có gây ra lỗi hệ thống hay lỗi nghiêm trọng gì hay không? Những lỗi ấy có đến mức bị khởi tố hình sự hay không? Thực tế cho thấy việc Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Khánh Hòa đã tạm đình chỉ vụ án thì cũng có thể hiểu là những lỗi vi phạm của Công ty Hòn Thị (nếu có) là không có gì nghiêm trọng; Thực chất vấn đề cho thấy những cá nhân là lãnh đạo Công ty Hòn Thị bị cho là vi phạm pháp luật thì đều là những người đi làm thuê.

Nếu đánh giá đúng bản chất sự việc sẽ thấy rằng cho dù họ có vi phạm pháp luật hay không thì họ cũng sẽ đều không được lợi gì cả, và nếu họ có phạm tội nhằm đem lại lợi nhuận cho Công ty thì người hưởng lợi là Chủ đầu tư nước ngoài chứ không phải họ. Vì thế xét ra thì những cá nhân này hoàn toàn không có động cơ để pham tội. Theo quan điểm làm việc của những nhà đầu tư đến từ Châu Âu họ luôn quy trách nhiệm rất rõ ràng, người làm thuê không được can thiệp vào việc của ông chủ. Vì thế khi xem xét sự việc của Công ty Hòn Thị, các cấp có thẩm quyền cũng nên đánh giá sự việc dựa trên cả những yếu tố như vậy”

Trao đổi về nội dung Văn bản số 9084/UBND-NĐXD ngày 06/09/2018 do UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành về việc hủy bỏ Văn bản số 1231/UBND-XDNĐ ngày 29/02/2016 và nội dung tại Khoản 4 của Văn bản số 2584/UBND-XDNĐ ngày 29/04/2016 của UBND tỉnh.

Ông Toàn chia sẻ: “Theo nội dung của văn bản số 9084/UBND-XDNĐ thì có 03 nguyên nhân chủ yếu được UBND tỉnh đưa ra, trong đó có 02 nguyên nhân được đề cập rất rõ ràng. Đó là nội dung của những văn bản hành chính được ban hành trước đây của UBND tỉnh khi mà UBND cho rằng việc ban hành những văn bản này là không phù hợp quy định của pháp luật. Vậy nhưng kết quả của việc ban hành những văn bản hành chính không phù hợp này lại gây thiệt hại cho doanh nghiệp.

Như vậy sẽ không phù hợp với các quy định của Luật Đầu tư. Đó là chưa kể đến việc những người đã ban hành ra những văn bản không phù hợp quy định pháp luật này sẽ phải chịu trách nhiệm như thế nào. Vì thế tôi cũng xin đề nghị UBND tỉnh Khánh Hòa khi xem xét giải quyết sự việc thì cũng nên căn cứ vào cả Luật Đầu tư nữa. UBND tỉnh Khánh Hòa không nên ép doanh nghiệp khi có động thái thu hồi đất cũng sự tạm dừng Dự án đang hoạt động để gây nên thiệt hại quá lớn cho họ như vậy”.

Trong bối cảnh chờ đợi Nghị viện Châu Âu chuẩn thuận để làm cơ sở cho các thỏa thuận thương mại Việt Nam - EU được Hội đồng Châu Âu phê duyệt lần chót để đi vào hiệu lực, đồng thời thỏa thuận bảo hộ đầu tư còn chờ từng nước trong EU thông qua.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài bày tỏ quan ngại: “Không nên để sự việc của Công ty Hòn Thị làm ảnh hưởng đến tình hình chung. Hiện nay sự việc đã bị kéo dài và bị đẩy lên cao, vì thế UBND tỉnh nên sớm giải quyết vấn đề một cách thấu đáo, hài hòa. Chúng ta không nên để môi trường đầu tư Việt Nam trở nên méo mó và đáng sợ trong mắt Nhà đầu tư nước ngoài. Có như vậy chúng ta mới có thể tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy phát triển xã hội được”.

Sau cùng, ông Toàn cho biết: “Với Công ty Hòn Thị, Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài sẽ tiếp tục hỗ trợ Công ty trên tinh thần hòa giải, tìm được tiếng nói chung giữa hai bên sao cho có kết quả thỏa đáng nhất, không ảnh hưởng đến quyền lợi của Nhà đầu tư cũng như giữ được uy tín của chính quyền tỉnh, đồng thời sự được tiếng thơm cho môi trường đầu tư tại Việt Nam”.

Hiền Anh và nhóm PVĐT