Thực tế, các sai phạm xảy ra tại dự án Khu liên hợp – công nghiệp – dịch vụ - đô thị BD, do Tổng Cty đầu tư và phát triển công nghiệp (Becamex IDC) làm chủ đầu tư đã xuất hiện từ cách đây… 5 năm. Và, Thủ tướng Chính phủ từng có ý kiến chỉ đạo phải chấn chỉnh, xử lý nghiêm minh… Song, Chủ tịch UBND tỉnh BD Lê Thanh Cung đã ngang nhiên làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, khi cho phép Becamex IDC “phân lô, bán nền” và xây dựng trái phép tràn lan. Tại sao ?
Hình ảnh tại khu dân cư Phú Chánh (125,7 ha) do Becamex IDC làm chủ
đầu tư được Chủ tịch UBND tỉnh BD Lê Thanh Cung cho chuyển nhượng, xây
dựng trái phép tràn lan, trong khi dự án chưa được phê duyệt quy hoạch chi
tiết 1/500 và khách hàng chưa có sổ đỏ.
Kiểm tra ở đâu cũng ra... sai phạm
Ngày 26.11.2008, tại Kết luận thanh tra Khu liên hợp công nghiệp – dịch vụ và đô thị Bình Dương (gọi tắt khu liên hợp, tức TP mới Bình Dương (BD) hiện nay) số 2623/KL-TTCP, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã khẳng định khu liên hợp có tổng diện tích 4.196,8 ha. Dự án xây dựng khu liên hợp nhằm phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương, phê duyệt đề án tổng thể tại văn bản số 912/QĐ-TTg ngày 1.9.2005. Chủ đầu tư khu liên hợp được UBND tỉnh BD giao cho Became IDC. Tuy nhiên, ngay sau khi Becamex IDC bắt tay vào thực hiện dự án đã phát sinh hàng loạt sai phạm. Sai phạm đầu tiên là việc giải tỏa bồi thường cho 202 hộ dân. Việc Becamex IDC không đền bù phần đất hành lang, bảo vệ an toàn giao thông đường bộ cho dân đã gây khiếu nại trong người dân nhiều năm, mà theo kết luận của TTCP là “không đúng quy định” của Nghị định 181 hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2003… Theo báo cáo của Becamex IDC, có 202 hộ dân ở 3 xã (Phú Mỹ (57 hộ), Định Hòa (42 hộ), Phú Chánh (103 hộ) có sử dụng đất hành lang an toàn đường bộ đường ĐT 742, đường Trần Ngọc Lên bị thu hồi với tổng diện tích 91.249 m2 mà không hề được chủ đầu tư bồi thường…
Đặc biệt, việc giao đất, cho thuê đất trong khu liên hợp với một số nhà đầu tư cũng đầy sai sót. Việc giao đất chỉ dựa vào những căn cứ của đề án dự kiến quy hoạch khu liên hợp và đơn xin giao đất của nhà đầu tư; chứ không có văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất, không có bảng kê khai tự nhận xét về chấp hành pháp luật đất đai của đơn vị giao đất và các trình tự thủ tục khác… Điều này là trái với quy định của Nghị định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ, nên dẫn đến trên thực tế, dự án khu liên hợp đã xảy ra không ít sai phạm nghiêm trọng. Đơn cử, vào tháng 8.2004, Cty TNHH Phú Gia được giao 13,3 ha đất làm KCN Phú Gia. Sau khi được giao đất, Cty Phú Gia mới đầu tư một số hạng mục trị giá 161,4 tỷ đồng, Cty này đã chuyển nhượng luôn toàn bộ dự án cho Cty CP XNK tổng hợp TP HCM (Imexco), với giá 24,9 triệu USD. Tương tự, tháng 11.2004, Cty Trường An được giao 158 ha xây dựng KCN, nhưng ngay sau đó đã chuyển giao cho Cty CP An Hòa. Sau đó, Cty An Hòa đầu tư xây dựng một số hạng mục trị giá 163,5 tỷ đồng, rồi chuyển nhượng toàn bộ dự án cho Cty CP Hưng Thịnh, với giá 268,9 tỷ đồng. Trong khi Cty Phú Gia và Cty An Hòa mới được thành lập trong năm 2004 và từ khi thành lập đến tháng 11.2008, hai Cty này chỉ phát sinh doanh thu chuyển nhượng của các dự án trên, không hề phát sinh doanh thu từ hoạt động nào khác. TTCP kết luận “có những dấu hiệu thiếu minh bạch”, “không đủ năng lực tài chính để thực hiện dự án, khi giao đất”, nhưng UBND tỉnh BD “chưa thẩm định thẩm định kỹ năng lực tài chính, kinh nghiệm hoạt động kinh doanh, dẫn đến việc không đủ năng lực tài chính để triển khai thực hiện, phải chuyển nhượng dự án thu lợi hàng chục tỷ đồng, gây dư luận xấu trong xã hội”…
Theo Kết luận của TTCP, ngày 31.5.2006, UBND tỉnh BD đã có quyết định số 126/2006/QĐ-UBND chuyển đổi chủ đầu tư khu liên hợp cho Becamex IDC và đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận về chủ trương tại công văn số 253/TTg-CN ngày 19.2.2008. Tuy nhiên, việc UBND tỉnh BD quyết định cho chuyển đổi chủ đầu tư, rồi sau đó mới xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ là chưa đúng trình tự thủ tục, vượt thẩm quyền. Việc Becamex IDC làm chủ đầu tư khu liên hợp (nay là TP mới BD) đã gây ra nhiều tréo ngoe, mà theo dư luận “Cái “uy” của Becamex IDC bao trùm khắp BD” (?). Như việc Cty Phú Gia có văn bản gửi UBND tỉnh BD xin phép chuyển nhượng dự án cho Cty Imexco. Lẽ ra về mặt chính quyền, UBND tỉnh BD phải quyết định, thì thật kỳ lạ, UBND tỉnh BD buộc phải có sự đồng ý của ông Nguyễn Văn Hùng – Tổng GĐ Becamex IDC – bằng văn bản, sau đó UBND tỉnh BD mới chấp thuận cho Cty Phú Gia chuyển nhượng dự án cho Cty Imexco.
Vì sao làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (?).
Kết luận 2623/KL-TTCP, ngày 26.11.2008 của TTCP khẳng định: “Trong quá trình triển khai, có nhiều nhà đầu tư chưa được cấp giấy chứng nhận QSDĐ, chưa có giấy phép xây dựng, nhưng vẫn tiến hành thi công công trình, Sở Xây dựng buông lỏng công tác quản lý nhà nước, thiếu kiểm tra, thanh tra hoạt động xây dựng của các nhà đầu tư theo quy hoạch, không phát hiện vá xử lý kịp thời vi phạm của các nhà đẩu tư”. Ngày 9.1.2009, Văn phòng Chính phủ ban hành văn bản số 213/VPCP-KNTN, truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng: “Đồng ý với kết luận và kiến nghị của TTCP.
Yêu cầu UBND tỉnh Bình Dương căn cứ kết luận thanh tra, khẩn trương thực hiện, xử lý triệt để về kinh tế; chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực quản lý đất đai, tài chính và đầu tư xây dựng tại địa phương; chỉ đạo các sở, ngành liên quan tiến hành kiểm điểm nghiêm túc, có hình thức xử lý kỷ luật đối với tập thể, cá nhân sai phạm; đồng thời xử lý việc các nhà đầu tư chuyển nhượng, cho thuê lại quyền sử dụng đất khi chưa đủ điều kiện theo quy định, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng đã góp vốn liên doanh bằng quyền sử dụng đất, các nhà đầu tư thứ cấp tiến hành xây dựng khi chưa có giấy phép; báo cáo kết quả thực hiện lên Thủ tướng Chính phủ trong quý I năm 2009”. Chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ rõ ràng như thế, nhưng không hiểu tại sao, suốt hơn 5 năm qua, chưa rõ việc khắc phục sửa sai tới đâu; chỉ thấy Chủ tịch UBND tỉnh BD Lê Thanh Cung vẫn tiếp tục sai phạm trong việc ra Thông báo số 72/TB- UBND ngày 15.4.2013.
Tại Thông báo này, ông Lê Thanh Cung đã “bật đèn xanh” cho Becamex IDC (do ông Nguyễn Văn Hùng – Tổng GĐ, là người đại diện luật pháp của Became IDC) thả cửa cho “Công ty “con” của Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp Becamex IDC chuyển nhượng cho các hộ dân” các lô đất thuộc các khu tái định cư, trong khi Cty “con” của Becamex IDC (tức Cty CP kinh doanh và phát triển BD (TDC) chưa có sổ đỏ - tức Giấy chứng nhận QSDĐ (?). Đặc biệt, trong lúc các hộ dân trót mua đất của Becamex IDC chưa có sổ đỏ, nhưng Chủ tịch UBND tỉnh BD vẫn … “xé rào” luật pháp, cho phép xây dựng trái luật tràn lan bằng chỉ đạo “giao Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Dầu Một theo thẩm quyền cấp phép tạm cho dân. Đến khi chủ đầu tư cung cấp được Giấy chứng nhận QSDĐ thì cấp lại giấy phép xây dựng chính thức” (?!). Với chỉ đạo này, ông Lê Thanh Cung đã vi phạm hàng loạt quy định tại Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Nghị định 64/2012/NĐ-CP ngày 4.9.2012 của Chính phủ, Thông tư 10/2012/TT-BXD ngày 20.12.2012 của Bộ Xây dựng, Nghị định 71/2010/NĐ-CP ngày 23.6.2010 của Chính phủ…
Cách đây gần một năm, trả lời phỏng vấn của báo VTC News, đề cập tới các dự án của Becamex IDC, ông Lê Thanh Cung – Chủ tịch UBND tỉnh BD – từng khẳng định rất mạnh mẽ rằng: “… mình là Chủ tịch, trước hết là điều hành phải đúng pháp luật. Làm trái luật ở tù, ai chịu ?” và “anh phải làm đúng luật, không vì sự quen biết và không vì lợi ích riêng của doanh nghiệp hay cá nhân người nào đó mà làm trái với quy định của pháp luật, gây hậu quả cho nhà nước và cho nhân dân tỉnh BD”. Tuy nhiên giờ đây, trước những sai phạm hết sức nghiêm trọng mà ông Cung chỉ đạo tại Thông báo số 72/TB-UBND ngày 15.4.2013, hơn bao giờ hết, dư luận đang chờ đợi ông Cung – với tư cách là người đứng đầu điều hành nhà nước ở tỉnh BD, phải có câu trả lời và xử lý nghiêm minh các sai phạm trên, để thể hiện lời nói đi đôi với việc làm, chứ không phải là nói suông.
Cao Nguyễn Đông Anh