6g30 sáng nay 16/2 (giờ VN), phiên họp đầu tiên của Hội nghị cấp cao Mỹ - ASEAN bắt đầu diễn ra tại trung tâm Sunnylands, bang California (Mỹ).

Tại buổi họp đầu tiên, Tổng thống Obama đã đề cập đến tình hình Biển Đông. Ông cho rằng Mỹ và các quốc gia Đông Nam Á có thể thúc đẩy “tầm nhìn chung” về các luật lệ và nguyên tắc để giải quyết tranh chấp hàng hải một cách hoà bình.

Tổng thống Obama khẳng định, cuộc họp tạo dấu ấn với việc những lãnh đạo ASEAN lần đầu tiên cùng tới Mỹ đã chứng tỏ cam kết của cá nhân ông đối với mối quan hệ đối tác mạnh mẽ, bền vững với các nước trong khu vực.

"Tại hội nghị thượng đỉnh này, chúng ta có thể thúc đẩy tầm nhìn chung về trật tự khu vực, trong đó, các quy tắc và tiêu chuẩn quốc tế, như tự do đi lại trên biển, được ủng hộ, và trong đó các tranh chấp được giải quyết bằng biện pháp hợp pháp, hòa bình", ông Obama nói.

“Những năm gần đây, Mỹ đã tăng cường hỗ trợ an ninh hàng hải với các đồng minh và đối tác trong khu vực, cải thiện năng lực chung để bảo vệ thương mại hợp pháp và đối phó với khủng hoảng nhân đạo. Tại cuộc họp này, chúng ta có thể thúc đẩy tầm nhìn chung về một trật tự khu vực, nơi mà các luật lệ và tiêu chuẩn quốc tế, bao gồm quyền tự do hàng hải, được tuân thủ; nơi mà tranh chấp phải được giải quyết hoà bình và thông qua công cụ pháp lý”, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh.

Theo Reuters, ông Obama ám chỉ Biển Đông, nơi Trung Quốc và một số nước Đông Nam Á khác có tuyên bố chủ quyền chồng lấn. 

AP dẫn lời Tổng thống Obama cho biết cuộc gặp gỡ mang tính cột mốc trên đất Mỹ lần này thể hiện cam kết của cá nhân ông trong việc thúc đẩy quan hệ đối tác mạnh mẽ và lâu dài với các nước trong khu vực. 

Về hợp tác an ninh, trong những năm gần đây, Mỹ đã tăng cường hỗ trợ an ninh hàng hải cho các đồng minh và đối tác trong khu vực. "Cùng nhau, chúng ta có thể tiếp tục tăng cường hợp tác an ninh để đối phó với những thách thức chung", Obama nói. 

Đây là hội nghị quốc tế quan trọng đầu tiên trong năm 2016 của ASEAN và là hội nghị cấp cao đầu tiên giữa ASEAN và một nước đối tác ngay sau khi ASEAN hình thành cộng đồng. Dự kiến, hội nghị có hai phiên thảo luận về kinh tế - thương mại và chính trị - an ninh. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam dự hội nghị. 

Các chuyên gia nhận định trong phiên họp này, dù vấn đề quan hệ đối tác chiến lược Mỹ - ASEAN là cốt lõi trong thảo luận những vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông sẽ được nêu ra quyết liệt tại đây và các lãnh đạo sẽ tìm cách tạo sự đồng thuận, thống nhất quan điểm đối phó với những hành vi bắt nạt của Trung Quốc trong thời gian qua.

Trâm Anh (Tổng hợp)