Dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp đã và đang phủ bóng đen lên nền kinh tế, lợi nhuận của các ngân hàng Việt đang bị đe dọa nghiêm trọng.
Giảm tốc tộ tăng trưởng tín dụng
Báo tuổi trẻ đưa tin, theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho biết trong 2 tháng đầu năm 2020, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống chỉ đạt 0,06%, thấp hơn so với mức 1% cùng kỳ năm 2019 - thấp kỷ lục 6 năm. Tổng tín dụng toàn nền kinh tế cuối năm 2019 ở mức 8,19 triệu tỷ đồng. Như vậy, tín dụng 2 tháng đầu năm 2020 chỉ tăng thêm chưa đầy 5.000 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng, NHNN, cho hay phần lớn dư nợ vào các ngành đều giảm, trong đó chủ yếu giảm tại dịch vụ, thương mại, du lịch, vận tải. Chỉ một vài lĩnh vực sản xuất ghi nhận tăng trong bối cảnh nguyên liệu sản xuất dự trữ vẫn còn. Nếu hết, nhiều khả năng dư nợ cho vay vào lĩnh vực này cũng không thể tăng thêm. Hiện chưa có số liệu cụ thể của từng ngành.
Tín dụng 2 tháng đầu năm tăng trưởng 0,06%, có ngân hàng không tăng trưởng được.
Lãnh đạo một ngân hàng lớn ở Hà Nội cho biết dư nợ khoản vay bị thiệt hại do COVID-19 (tính đến ngày 23-1) chỉ riêng tại NH này đã lên đến 78.000 tỷ đồng. Ngân hàng đã cơ cấu khoản nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với toàn bộ dư nợ này tới ngày 31/3.
Có nhiều ngân hàng thừa nhận tăng trưởng tín dụng dường như không tăng, do nhiều doanh nghiệp thu hẹp sản xuất kinh doanh nên không có nhu cầu vay vốn.
'Ông lớn' BIDV cũng đang chịu tác động của dịch bệnh. Cụ thể, tại phiên họp thường niên 2020, Chủ tịch BIDV Phan Đức Tú cho biết dư nợ tín dụng của ngân hàng giảm 2%, huy động giảm 1,6% trong 2 tháng đầu năm. Đây là xu hướng chung của các ngân hàng hiện nay do tác động kép của dịch Covid-19 và nhu cầu của người dân. Năm nay, BIDV đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 9%.
Chỉ trong 2 tháng đầu năm, BIDV ghi nhận chênh lệch thu chi ở mức 5.700 tỷ đồng, và đã dành một khoản trích lập dự phòng dư nợ VAMC mua lại hoàn toàn trái phiếu VAMC trước 10 tháng so với kế hoạch. Năm 2020, ngân hàng đặt mục tiêu lãi trước thuế 12.500 tỷ đồng, nhưng đây là kịch bản tăng trưởng trong điều kiện dịch Covid-19 được kiểm soát tốt, tức chỉ kéo dài nhiều nhất đến cuối tháng 3 này.
Tuy nhiên, với tình hình dịch bệnh phức tạp sau khi có ca nhiễm Covid-19 mới tại Việt Nam, ông Tú cho hay ngân hàng sẽ bám sát và có thể điều chỉnh kế hoạch với tình hình thực tế.
Ông Lê Đức Thọ, chủ tịch HĐQT VietinBank cũng cho hay, tỉ lệ dư nợ cho vay bị ảnh hưởng bởi COVID-19 của NH ước tính khoảng 11% tổng dư nợ, nhưng dự báo con số này có thể tăng lên do tình hình dịch bệnh còn kéo dài. Các chi nhánh của NH này đã làm việc với khách hàng để nắm tình hình kinh doanh, tìm hiểu cụ thể khó khăn của khách vay nhằm đưa ra phương án tái cơ cấu khoản nợ.
Nguy cơ gia tăng nợ xấu
Theo các ngân hàng, đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch Covid-19 là các doanh nghiệp trong các lĩnh vực vận tải, kho bãi; lưu trú; du lịch, nhà hàng - ăn uống, các doanh nghiệp có thị trường xuất khẩu chủ yếu là Trung Quốc (điển hình là doanh nghiệp kinh doanh hàng nông sản, thủy sản);...do đó nguy cơ gia tăng nợ xấu là điều khó tránh khỏi.
Các ngân hàng đang chịu tác động của dịch Covid-19.
Phó tổng giám đốc Agribank cho hay, chắc chắn dịch bệnh sẽ ảnh hưởng đến dòng tiền trả nợ của khách hàng với ngân hàng. Theo đó, việc xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, trong khi trong cơ cấu cho vay của Agribank, nông nghiệp chiếm tới 70%. Điều này cũng có thể tác động làm gia tăng nguy cơ nợ xấu tại ngân hàng này.
Tuy nhiên, theo Nghị định 116/NĐ-CP ngày 7/9/2018 (sửa đổi Nghị định số 55/2015/NĐ-CP) đã quy định việc cơ cấu nợ hỗ trợ khó khăn cho doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp. Theo đó, trong trường hợp thiên tai, dịch bệnh, khách hàng được cơ cấu lại nợ mà không bị chuyển nhóm nợ. Do đó, việc xử lý nguy cơ nợ xấu tại Agribank có phần dễ dàng hơn các ngân hàng khác.
Có điều, với khách hàng của nhiều lĩnh vực khác như vận tải, du lịch, bất động sản,… lại chưa có quy định nên có nguy cơ chuyển nhóm xấu hơn, bất lợi không chỉ với doanh nghiệp, mà còn khiến ngân hàng có nguy cơ tăng nợ xấu.
VPBank cũng ước tính, tổng số khách hàng của VPBank bị tác động trong đợt dịch bệnh Covid-19 này lên tới gần 1.000 doanh nghiệp và có thể sẽ gia tăng nếu dịch bệnh diễn biến phức tạp.
Hà Phương (T/H)