Cách thành phố Điện Biên Phủ hơn 200 cây số, men theo cung đường uốn lượn của Quốc lộ 4H trên 5 tiếng đồng hồ mới tới được trung tâm hành chính huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên. Nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh, đồng thời là điểm cực Tây của Việt Nam, là ngã ba biên giới có đường biên dài 206 km giữa Việt Nam với hai nước láng giềng là Lào và Trung Quốc, Mường Nhé có vị trí quan trọng trong chiến lược an ninh biên giới của tỉnh và quốc gia.

Điểm cực Tây của Tổ quốc tại độ cao 1.864 m so với mực nước biển là A Pa Chải - Tá Miếu (xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé) lâu nay được biết đến là vùng "1 con gà gáy, cả 3 nước đều nghe thấy" và là 1 trong 2 ngã ba biên giới đặc biệt trên lãnh thổ Việt Nam (cùng với Ngã ba Đông Dương thuộc xã Bờ Y, Ngọc Hồi, Kon Tum). Khung cảnh đẹp như tranh của thung lũng Mường Chà, đèo Cò Chạy, đèo Ma Thì Hồ,... và những bản làng rực rỡ bên màu xanh ngát cứ lần lượt hiện ra qua cửa kính xe.

Xe chạy từ chiều, ấy thế mà đến huyện thì cũng đã tối. Dừng nghỉ tại một quán nước ven đường, chúng tôi được nghe kể về những khó khăn, vất vả của cái thời băng rừng, lội suối để làm kinh tế, thành lập huyện; tuy toàn bộ phần lớn tuyến đường đã được trải nhựa, nhưng vào mùa mưa lũ vẫn xảy ra sạt lở từ hai bên vách núi, gây nguy hiểm cho người đi đường. Đồng chí lái xe khẳng định: Thỉnh thoảng còn có rắn lớn hay động vật hoang dã trong rừng chạy qua đường bất ngờ, hay mây mù đầy đặc vào buổi tối luôn gây thử thách cho cánh lái xe, khiến hành khách không khỏi tò mò xen thích thú.

Ấn tượng nhất có lẽ là hình ảnh từng tốp học sinh thuộc đủ các lứa tuổi đi bộ dọc đường xe chạy tới các điểm trường, các em bé Mông với váy áo sặc sỡ nhoẻn nụ cười thật tươi, em bé Thái má hây hây đỏ vì nắng gió nhưng trên môi lúc nào cũng nhoẻn miệng cười thật tươi. Để thấy rằng, tinh thần lạc quan, đoàn kết và tình cảm chân thật của bà con nơi đây chính là động lực to lớn níu chân các cô giáo dưới xuôi vượt bao khó khăn vất vả lên đây công tác, giúp cán bộ bám bản nhiệt huyết không rời, giúp những người làm công tác lãnh đạo nơi đây thêm động lực để phấn đấu mỗi ngày.

Được biết, Mường Nhé là huyện vùng cao nghèo nhất trong 65 huyện nghèo của cả nước. Huyện có 11 xã, trong đó 6 xã biên giới, dân số khoảng hơn 3,5 vạn người với 10 dân tộc anh em, đa số là dân tộc Mông và Hà Nhì. Cái nghèo đói cùng với thói quen, tập tục sinh hoạt của bà con nơi đây còn nhiều lạc hậu nên tình trạng xuất nhập cảnh trái phép, di dịch cư tự do và truyên truyền đạo trái phép và tuyên truyền thành lập “Vương Quốc Mông” vẫn còn tiếp diễn; tuyên truyền vận động giải quyết “đạo lạ”, tổ chức đăng ký quản lý tôn giáo kết quả còn thấp. Tình hình an ninh trật tự an toàn xã hội còn yếu tố phức tạp. Hệ lụy của dân di cư tự do còn quá nặng nề; thiếu đất sản xuất, cuộc sống của người dân còn quá nhiều khó khăn.

Thế nhưng Mường Nhé mà chúng tôi đến thăm hôm nay đã có nhiều đổi khác, những nếp nhà sàn cao đẹp, kiên cố đã dần thay thế các căn nhà cũ, tạm bợ, liêu xiêu. Trung tâm hành chính huyện khang trang, sầm uất với nhiều dịch vụ hiện đại phục vụ người dân, đời sống vật chất ngày càng được nâng cao, từng đoàn trai gái xúng xính áo quần đi chợ huyện... Tất cả tạo nên bức tranh đa sắc, phồn thịnh mà những người tiên phong từ thuở mới thành lập huyện năm 2002 thật không dám hình dung tới.

Năm 2018, huyện tiếp tục nhận được sự quan tâm hỗ trợ đặc biệt của Đảng, Nhà nước thông qua các chương trình, dự án; sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND - UBND tỉnh; cùng sự lãnh đạo chỉ đạo sâu sát quyết liệt của Huyện ủy, phối hợp của HĐND huyện, sự nỗ lực, cố gắng của các cơ quan, đơn vị và UBND các xã, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc trên địa bàn, các chỉ tiêu chủ yếu về kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh đã đạt được những kết quả tích cực (có 16/26 tiêu chí đạt và vượt kế hoạch).

Đồng chí Lù Văn Thanh - Chủ tịch UBND huyện Mường Nhé chia sẻ với chúng tôi: Năm 2019, được xác định là năm có ý nghĩa quan trọng thực hiện mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ IV và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2016-2020. Bên cạnh những khó khăn, thách thức cơ bản như: Nguồn lực còn thiếu, chưa đáp ứng được yêu cầu, tỷ lệ hộ đói nghèo cao; tệ nạn xã hội, buôn bán ma túy, hậu quả của tình trạng dân di dịch cư tự do; tuyên truyền đạo trái phép, thiên tai, dịch bệnh... còn có những thuận lợi cơ bản đó là: Quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, chủ quyền biên giới quốc gia được giữ vững, tệ nạn xã hội từng bước được khống chế đẩy lùi; tình trạng di dịch cư tự do, phá rừng trái phép được ngăn chặn.

Kế thừa những kết quả đạt được về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, khai thác tốt tiềm năng, lợi thế của huyện; lồng ghép có hiệu quả các nguồn lực hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh; cùng với sự cố gắng nỗ lực của các cơ quan, đơn vị, UBND các xã... là những điều kiện thuận lợi cơ bản để huyện xây dựng và thực hiện thắng lợi, mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch năm 2019.

Sẽ là một năm tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của chính quyền các cấp; phát huy, vai trò và nâng cao chất lượng tham mưu của các cơ quan, đơn vị. Tập trung khai thác, phát huy có hiệu quả các nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội; triển khai tốt các chính sách xã hội, an sinh xã hội, tập trung nguồn lực thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo bền vững, xây dựng Chương trình nông thôn mới; tiếp tục cải thiện điều kiện sống nhân dân gắn với môi trường sinh thái. Tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc; giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh và chủ quyền biên giới quốc gia, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Rời Mường Nhé, chúng tôi chỉ dám hứa với lòng mình nhất định sẽ quay lại vào một ngày không xa. Đó có thể là ngày Mường Nhé được nâng cấp lên thị trấn để chúng tôi lại được hòa mình vào tiếng khèn du dương, êm ái bên đốm lửa hồng, được đắm chìm trong men rượu cần ngọt dịu, để rồi không hiểu say lúc nào, bởi men rượu hay say bởi cái nghĩa, cái tình nơi đây?

Thu Trang/KD&PL